ਇਹ ਮਸ਼ਹੂਰ ਪੰਜਾਬੀ ਗਾਇਕ ਨਹੀ ਰਿਹਾ

ਪੰਜਾਬ ਅਤੇ ਵਿਸ਼ਵ ਭਰ ਵਿੱਚ ਵੱਸਦਾ ਪੰਜਾਬੀ ਭਾਈਚਾਰਾ ਅੱਜ ਉਸ ਰੂਹਾਨੀ ਆਵਾਜ਼ ਦੇ ਨਾ ਪੂਰਾ ਹੋਣ ਵਾਲੇ ਘਾਟੇ ‘ਤੇ ਸੋਗ ਮਨਾ ਰਿਹਾ, ਜੋ ਹੁਣ ਸਦਾ ਲਈ ਖਾਮੋਸ਼ ਹੋ ਗਈ ਹੈ।ਪੂਰਾ ਪੰਜਾਬ ਅਤੇ ਵਿਸ਼ਵ ਭਰ ਵਿੱਚ ਵੱਸਦਾ ਪੰਜਾਬੀ ਭਾਈਚਾਰਾ ਅੱਜ ਉਸ ਰੂਹਾਨੀ ਆਵਾਜ਼ ਦੇ ਨਾ ਪੂਰਾ ਹੋਣ ਵਾਲੇ ਘਾਟੇ ‘ਤੇ ਸੋਗ ਮਨਾ ਰਿਹਾ, ਜੋ ਹੁਣ ਸਦਾ ਲਈ ਖਾਮੋਸ਼ ਹੋ ਗਈ ਹੈ। ਪੰਜਾਬੀ ਸੰਗੀਤ ਜਗਤ ਦੀ ਮਕਬੂਲ ਸਖ਼ਸ਼ੀਅਤ ਸੁਰਿੰਦਰ ਸ਼ਿੰਦਾ ਨੇ ਸੰਖੇਪ ਬਿਮਾਰੀ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਲੁਧਿਆਣਾ ਦੇ ਇੱਕ ਹਸਪਤਾਲ ਵਿੱਚ ਅੱਜ ਆਖਰੀ ਸਾਹ ਲਿਆ। ਨਹੀਂ ਰਹੇ ਮਕਬੂਲ ਗਾਇਕ ਸੁਰਿੰਦਰ ਸ਼ਿੰਦਾ–‘ਨਵਾਂ ਲੈ ਲਿਆ ਟਰੱਕ ਤੇਰੇ ਯਾਰ ਨੇ ਨੀ ਬਾਬਿਆਂ ਦੇ ਚੱਲ ਚੱਲੀਏ’ ਗਾਣਾ ਤਾਂ ਹਰ ਪੰਜਾਬੀ ਦੇ ਜਿਹਨ ‘ਚ ਹੋਵੇਗਾ। ਪਰ ਅਫਸੋਸ ਦੀ ਗੱਲ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਇਹਨਾਂ ਬੋਲਾਂ ਨੂੰ ਗਾਉਣ ਵਾਲੀ ਆਵਾਜ਼ ਹੁਣ ਖਾਮੋਸ਼ ਹੋ ਗਈ ਹੈ। ਜੀ ਹਾਂ ਗਾਇਕ ਸੁਰਿੰਦਰ ਛਿੰਦਾ ਸੰਸਾਰ ਨੂੰ ਅਲਵਿਦਾ ਕਹਿ ਗਏ ਹਨ। ਪਿਛਲੇ ਕੁਝ ਸਮੇਂ ਤੋਂ ਬਿਮਾਰੀ ਨਾਲ ਜੂਝ ਰਹੇ ਸੁਰਿੰਦਰ ਛਿੰਦਾ ਹੁਣ ਨਹੀਂ ਰਹੇ।ਪੰਜਾਬੀ ਦੇ ਚੋਟੀ ਦੇ ਗਾਇਕਾਂ ਦਾ ਜਦੋਂ ਕਿਤੇ ਜ਼ਿਕਰ ਹੋਵੇ ਤਾਂ ਸੁਰਿੰਦਰ ਛਿੰਦਾ ਦਾ ਨਾਂ ਅੱਜ ਵੀ ਉਸੇ ਮਾਣ ਨਾਲ ਲਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਜਿਵੇਂ 25 ਸਾਲ ਪਹਿਲਾਂ ਲਿਆ ਜਾਂਦਾ ਸੀ।

ਸੁਰਿੰਦਰ ਛਿੰਦਾ ਜੀ ਦੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਦੇ ਅਹਿਮ ਕਿੱਸੇ –ਸੁਰਿੰਦਰ ਛਿੰਦੇ ਨੂੰ ਗਾਇਕੀ ਵਿਰਸੇ ‘ਚੋਂ ਹੀ ਮਿਲੀ। ਆਪਣੇ ਪਿਤਾ ਜੀ ਨੂੰ ਰਿਆਜ਼ ਕਰਦਿਆਂ ਦੇਖ ਕੇ ਗਾਉਣਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤਾ ਅਤੇ ਜਸਵੰਤ ਭੰਵਰਾ ਤੋਂ ਗਾਇਕੀ ਦੀ ਤਾਲੀਮ ਲਈ ਸੀ। ਸੁਰਿੰਦਰ ਛਿੰਦਾ ਰਾਤੋ ਰਾਤ ਸਟਾਰ ਬਣ ਜਾਣ ਵਾਲੇ ਗਾਇਕ ਨਹੀਂ ਸਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਸਖਤ ਮਿਹਨਤ ਤੇ ਰਿਆਜ਼ ਨਾਲ ਗਾਇਕੀ ‘ਚ ਮੁਕਾਮ ਹਾਸਿਲ ਕੀਤਾ ਛਿੰਦੇ ਦੇ ਕਈ ਗੀਤ ਇੰਨੇ ਮਕਬੂਲ ਹੋਏ ਕਿ ਬੱਚੇ ਬੱਚੇ ਦੀ ਜ਼ੁਬਾਨ ’ਤੇ ਚੜ੍ਹੇ ਜਿਵੇਂ ‘ਦੋ ਊਠਾਂ ਵਾਲੇ ਨੀਂ’, ‘ਜੰਝ ਚੜ੍ਹੀ ਅਮਲੀ ਦੀ’, ‘ਬੱਦਲਾਂ ਨੂੰ ਪੁੱਛ ਗੋਰੀਏ’,‘ਜਿਉਣਾ ਮੌੜ’, ‘ਉੱਚਾ ਬੁਰਜ ਲਾਹੌਰ ਦਾ’, ‘ਜੱਟ ਮਿਰਜ਼ਾ ਖਰਲਾਂ ਦਾ’, ‘ਸੁੱਚਾ ਸੂਰਮਾ’, ‘ਪੁੱਤ ਜੱਟਾਂ ਦੇ ਬੁਲਾਉਂਦੇ ਬੱਕਰੇ’, ‘ਦਿੱਲੀ ਸ਼ਹਿਰ ਦੀਆਂ ਕੁੜੀਆਂ’ ਤੇ ਅਨੇਕਾਂ ਹੋਰ ਗੀਤ ਮੌਜੂਦ ਹਨ। ਛਿੰਦਾ ਦੀ ਗਾਇਕੀ ਦੀ ਖਾਸ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ਤਾ ਇਹ ਰਹੀ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਆਪਣੇ ਹਰ ਗਾਣੇ ‘ਚ ਕਲਾਸੀਕਲ ਟੱਚ ਨੂੰ ਕਾਇਮ ਰੱਖਿਆ। ਸੁਰਿੰਦਰ ਛਿੰਦਾ ਭਾਵੇਂ ਖੁਦ ਵੀ ਮਕਬੂਲ ਗਾਇਕ ਰਹੇ ਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਪੰਜਾਬੀ ਮਿਊਜ਼ਿਕ ਇੰਡਸਟਰੀ ਨੂੰ ਇਕ ਹੋਰ ਵੀ ਚਹੇਤਾ ਗਾਇਕ ਦਿੱਤਾ। ਜੀ ਹਾਂ ਅਮਰ ਸਿੰਘ ਚਮਕੀਲਾ ਆਪਣਾ ਉਸਤਾਦ ਸੁਰਿੰਦਰ ਛਿੰਦਾ ਜੀ ਨੂੰ ਹੀ ਮੰਨਦੇ ਸਨ। ‘ਢੋਲਾ ਵੇ ਢੋਲਾ ਹਾਏ ਢੋਲਾ ‘ ‘ਨਵਾਂ ਲੈ ਲਿਆ ਟਰੱਕ ਤੇਰੇ ਯਾਰ ਨੇ ਨੀ ਬਾਬਿਆਂ ਦੇ ਚੱਲ ਚੱਲੀਏ’ ,’ਬਦਲਾ ਲੈ ਲਈਂ ਸੋਹਣਿਆਂ’ ਬੱਕਰੇ ਸਮੇਤ ਕਈ ਗੀਤ ਗਾਏ। ਇਹ ਗੀਤ ਐਨੇ ਹਿੱਟ ਹੋਏ ਕਿ 25 ਸਾਲਾਂ ਬਾਅਦ ਵੀ ਹਰ ਪੀੜ੍ਹੀ ਇਹਨਾਂ ਨੂੰ ਗੁਣਗੁਣਾਉਂਦੀ ਹੈ। ਸੁਰਿੰਦਰ ਛਿੰਦਾ ਨੇ ਬੇਸ਼ਕ ਅੱਜ ਦੁਨੀਆਂ ਨੂੰ ਹਮੇਸ਼ਾਂ ਲਈ ਅਲਵਿਦਾ ਆਖ ਦਿੱਤਾ। ਪਰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਆਵਾਜ਼ ਪੰਜਾਬੀ ਗਾਇਕੀ ‘ਚ ਅਮਰ ਹੋ ਗਈ ਹੈ।

ਕਦੋਂ ਅਤੇ ਕਿੱਥੇ ਹੋਇਆ ਸੀ ਜਨਮ…..? 20 ਮਈ 1954 ਨੂੰ ਜਲੰਧਰ ਪੰਜਾਬ ਵਿੱਚ ਸੁਰਿੰਦਰ ਪਾਲ ਧੰਮੀ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਜਨਮੇ ਸੁਰਿੰਦਰ ਸ਼ਿੰਦਾ ਨੇ ਆਪਣੀ ਦਮਦਾਰ ਆਵਾਜ਼ ਨਾਲ ਪੰਜਾਬੀ ਸੰਗੀਤ ਉਦਯੋਗ ਵਿੱਚ ਅਮਿੱਟ ਛਾਪ ਛੱਡੀ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਅਣਗਿਣਤ ਗੀਤਾਂ ਵਿੱਚ ਜਾਨ ਪਾ ਕੇ ਆਪਣੀ ਵਿਲੱਖਣ ਸ਼ੈਲੀ ਅਤੇ ਮਨਮੋਹਕ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨਾਂ ਨਾਲ ਸਰੋਤਿਆਂ ਨੂੰ ਮੋਹਿਆ ਸੀ। ਬਹੁਮੁਖੀ ਗਾਇਕੀ ਦੀ ਕਾਬਲੀਅਤ ਰੱਖਦੇ ਸਨ ਸ਼ਿੰਦਾ ਸੁਰਿੰਦਰ ਸ਼ਿੰਦਾ ਦਾ ਸੰਗੀਤਕ ਸਫ਼ਰ 1970 ਦੇ ਦਹਾਕੇ ਵਿੱਚ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਇਆ ਅਤੇ ਉਹ ਜਲਦੀ ਹੀ ਆਪਣੇ ਸਮੇਂ ਦੇ ਸਭ ਤੋਂ ਸਤਿਕਾਰਤ ਅਤੇ ਮਸ਼ਹੂਰ ਪੰਜਾਬੀ ਗਾਇਕਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਬਣ ਗਏ। ਆਪਣੀ ਬਹੁਮੁਖੀ ਗਾਇਕੀ ਦੀ ਕਾਬਲੀਅਤ ਨਾਲ ਉਨ੍ਹਾਂ ਭੰਗੜਾ, ਲੋਕ, ਅਤੇ ਰਵਾਇਤੀ ਪੰਜਾਬੀ ਸੰਗੀਤ ਸਮੇਤ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਸ਼ੈਲੀਆਂ ‘ਚ ਆਪਣਾ ਅੱਧਭੂਤ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਦਿੱਤਾ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਵੱਖਰੀ ਆਵਾਜ਼ ਅਤੇ ਗੀਤਾਂ ਵਿੱਚ ਭਾਵਨਾਵਾਂ ਨੂੰ ਪ੍ਰਭਾਵਤ ਕਰਨ ਦੀ ਯੋਗਤਾ ਨਾਲ ਉਨ੍ਹਾਂ ਪੀੜ੍ਹੀਆਂ ਤੱਕ ਸੰਗੀਤ ਪ੍ਰੇਮੀਆਂ ਦੇ ਦਿਲਾਂ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਸਥਾਨ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤਾ ਹੈ।

ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਕੁਝ ਹਿੱਟ ਗੀਤ ਆਪਣੇ ਪੂਰੇ ਕਰੀਅਰ ਦੌਰਾਨ ਸੁਰਿੰਦਰ ਸ਼ਿੰਦਾ ਨੇ ਕਈ ਹਿੱਟ ਗੀਤ ਪੇਸ਼ ਕੀਤੇ, ਜੋ ਮਸ਼ਹੂਰ ਤਾਂ ਹੋਏ ਪਰ ਜਨਤਾ ‘ਚ ਮਕਬੂਲ ਹੋ ਗਏ ਹਨ। “ਮਿਰਜ਼ਾ ਸਾਹਿਬਾ,” “ਪੁੱਤ ਜੱਟਾਂ ਦੇ,” “ਬਲਬੀਰੋ ਭਾਬੀ,” “ਜੱਟ ਜੀਓ ਮੋੜ” ਅਤੇ “ਧੰਨ ਧੰਨ ਬਾਬਾ ਦੀਪ ਸਿੰਘ ਜੀ” ਵਰਗੇ ਗੀਤਾਂ ਨੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਬੇਮਿਸਾਲ ਪ੍ਰਤਿਭਾ ਅਤੇ ਕਲਾ ਨੂੰ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਕੀਤਾ। ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਪੰਜਾਬੀ ਸੰਗੀਤਕਾਰਾਂ ਨਾਲ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਸਹਿਯੋਗ ਨੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਸੰਗੀਤਕ ਭੰਡਾਰ ਵਿੱਚ ਹੋਰ ਡੂੰਘਾਈ ਅਤੇ ਅਮੀਰੀ ਸ਼ਾਮਲ ਕੀਤੀ।